Jak hormony wpływają na łysienie i zdrowie włosów?

Hormony to jedne z najważniejszych substancji w naszym organizmie. Są obecne w każdym z nas, w niektórych w mniejszych, w innych w większych ilościach. Kontrolują i regulują wszystkie kluczowe funkcje życiowe, takie jak metabolizm, oddychanie, wzrost, rozmnażanie, sen, itd., a także wpływają na włosy i łysienie.

Na włosy wpływają zarówno męskie, jak i żeńskie hormony płciowe, które są obecne w organizmach obu płci. Męskie hormony, znane jako androgeny – z których najbardziej znany jest testosteron – stymulują wzrost włosów zarówno na skórze głowy, jak i na innych częściach ciała, takich jak twarz, plecy czy klatka piersiowa. Włosy i owłosienie są zazwyczaj ciemne, mocne i długie. Jednak androgeny mogą również powodować łysienie. U mężczyzn skłonnych do łysienia testosteron przekształca się w dihydrotestosteron, znany jako DHT. DHT wiąże się z komórkami mieszków włosowych, zmienia ich cykl wzrostu i stopniowo niszczy mieszek. Tego typu łysienie jest nieodwracalne, ale odpowiednie leki mogą je nieco spowolnić we wczesnym stadium. Zjawisko to występuje u mężczyzn po okresie dojrzewania, kiedy poziom testosteronu nieznacznie spada.

Androgeny wpływają również na włosy kobiet. Są produkowane przez jajniki i nadnercza w ilościach znacznie mniejszych niż w męskich jądrach. Może się jednak zdarzyć, że gruczoły płciowe zaczną produkować zbyt dużo testosteronu; w takim przypadku u kobiet może wystąpić hirsutyzm – nadmierne owłosienie ciała, szczególnie w miejscach, gdzie zazwyczaj nie ma włosów, takich jak klatka piersiowa, plecy, brzuch czy twarz. Zbyt wysoki poziom testosteronu może również, podobnie jak u mężczyzn, prowadzić do łysienia, zwanego łysieniem androgenowym. Jeśli włosy nagle zaczynają rosnąć w nietypowych miejscach, przyczyną może być nowotwór, dlatego konieczne jest natychmiastowe skonsultowanie się z lekarzem.

U obu płci około czterdziestego roku życia poziom androgenów w organizmie zaczyna spadać, a włosy stają się cieńsze i rzadsze.

W przeciwieństwie do androgenów, estrogeny, czyli żeńskie hormony płciowe, spowalniają wzrost owłosienia i sprawiają, że włosy stają się cieńsze i krótsze, dlatego kobiety są średnio mniej owłosione niż mężczyźni. Zmiany w poziomie estrogenów, na przykład podczas menopauzy, ciąży i po porodzie, również wpływają na włosy. Może się zmienić tekstura, kształt i tempo wzrostu włosów. U niektórych kobiet włosy mogą stracić objętość, u innych kręcone włosy mogą się wyprostować i odwrotnie... Jeśli kobieta ma genetyczne predyspozycje, takie zmiany hormonalne mogą powodować szybsze wypadanie włosów. Odwrotna sytuacja ma miejsce podczas ciąży – poziomy estrogenów i progesteronu są wysokie, dlatego więcej włosów niż zwykle wchodzi w fazę wzrostu – w rezultacie kobiety w ciąży mają najpiękniejsze i najgęstsze włosy, które jednak po porodzie nagle wypadają. Zmiana ta jest tymczasowa, ponieważ równowaga hormonalna wkrótce zostaje przywrócona.

Podobny proces zachodzi w organizmie podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych. Organizm interpretuje brak owulacji jako ciążę, a włosy szybciej rosną; po odstawieniu tabletek wiele kobiet zauważa wzmożone wypadanie włosów.

Na zdrowie włosów wpływ mają nie tylko hormony płciowe, ale, jak wykazały najnowsze badania, również prawidłowe funkcjonowanie tarczycy oraz odpowiednie poziomy hormonów T3 i T4.

Tarczyca jest gruczołem w kształcie motyla, znajdującym się w szyi tuż pod gardłem, który otacza tchawicę. Jej jedyną funkcją jest produkcja hormonów regulujących poziom energii i reprodukcję wszystkich komórek naszego organizmu. Najnowsze badania sugerują, że dwa hormony tarczycy, T3 i T4, mają bezpośredni wpływ na włosy. Jeśli ich poziom jest zbyt wysoki lub zbyt niski, włosy stają się kruche, łamliwe, cienkie, pozbawione blasku i szybciej wypadają.

Ponieważ wyniki badań są jeszcze stosunkowo nowe, lekarze nie przepisują leków poprawiających funkcjonowanie tarczycy, jeśli mamy cienkie i kruche włosy, choć może to być jednym z objawów. Aby postawić prawidłową diagnozę, konieczne jest badanie krwi.

Piękne włosy wpływają na naszą pewność siebie bardziej niż na zdrowie, ale nie wolno zapominać, że przy każdej nagłej zmianie w zakresie wzrostu włosów i owłosienia należy udać się do lekarza, ponieważ niektóre zmiany mogą być mniej nieszkodliwe, niż nam się wydaje.